Sanat Kritik’te yayımladığımız Naci Sadullah’ın 1936 yılında Son Posta gazetesinde yaptığı “en iyiler” anketinin sorularını, son 20 yıldaki edebiyat ortamımız hakkında fikir sahibi olmak için günümüzün edip ve muharrirlerine sorduk. Ankete katılan herkese çok teşekkür ederiz.
Figen Şakacı, İbrahim Yıldırım , Asuman Susam, Eyüp Tosun, Meltem Gürle, Niyazi Zorlu, Sevin Okyay , Kaya Tanış, Cihan Aktaş , Cihat Duman, Çimen Günay-Erkol, Murat Çelik, Zekiye Antakyalıoğlu, Ali Özgür Özkarcı, Ali Budak , Pınar Doğu, Emek Erez, Hilmi Tezgör, Pelin Aslan, Halim Kara, Duygu Kankaytsın, Burcu Şahin, Veysel Öztürk, Aslan Erdem, Süreyyya Evren, Olcay Özmen, Meryem Coşkunca ve Devrim Horlu‘nun ardından Abdullah Ezik’in cevapları burada.
Abdullah Ezik
abdullah.ezik@sanatkritik.com
2000’li yıllarda:
–En Kuvvetli Şair Kimdir?
2000’li yıllarda şiir birçok açıdan çok sesli bir yapıya büründü. Farklı çevrelerde farklı şiir anlayışları ön plana çıkarken şiir yayıncılığında da önemli atılımlar oldu. Geride kalan 21 yıllık süreçte “en kuvvetli şair”in kim olduğu ise başka bir mesele. Sözgelimi İsmet Özel, Sezai Karakoç ve Hilmi Yavuz gibi birçok önemli şair hayatta ve içlerinde eser vermeye devam eden isimler de mevcut. Lâle Müldür, Birhan Keskin, Enis Batur, Cevat Çapan, Ahmet Güntan, Tuğrul Tanyol, Haydar Ergülen ve Hüseyin Ferhad gibi şairler de yeni şiir kitaplarıyla okur karşısına çıkmayı sürdürüyor ve hepsini büyük bir heyecanla takip ettiğimi söyleyebilirim. Ancak 2000’ler şiirinin saydığım bu isimlerden çok daha farklı bir yere konumlandığını düşünüyorum. Çok renkli, çok sesli, oldukça zengin ve farklı bir şiir ortamı söz konusu. Bu konuda özellikle Natama dergi ve 160. Kilometre Yayınları’nın Türk şiirine yeni bir soluk getirdiği kanısındayım. Geçtiğimiz günlerde 160. Kilometre tarafından ilk kitapları yayımlanan Gulyabani dizisi de yine bu zenginlik ve dinamizmin bir başka göstergesi olarak yorumlanabilir.
2000’ler şiiri denilince benim aklıma ilk gelen isimler ise Gonca Özmen, Aslı Serin, Elif Sofya, Ali Özgür Özkarcı, Enis Akın, Cihat Duman, Ömer Şişman, Seyyidhan Kömürcü ve Mehmet Said Aydın.
–En İyi Şiiri Hangisidir?
Gonca Özmen’in Bile İsteye’si; Enis Akın’ın “Olmak Başladığımız Hayattı, On” başlıklı şiiri ve Müjgân’ı; Ali Özgür Özkarcı’nın Sonu Yoktur ve Dikkat Köstebek Çıkabilir’i; Seyyidhan Kömürcü’nün Dünya Lekesi ve Mehmed Said Aydın’ın Lokman Kasidesi bana kalırsa şairlerin şu âna kadarki en iyi şiirleri/kitaplarıdır.
*
–En Büyük Hikâyeci Kimdir?
Natama ve 160. Kilometre’nin 2000’li yıllarda Türk şiirine yaptığı katkıya bir benzeri, özellikle kısa hikâye ve roman konusunda Raskol’un Baltası’ndan geldi. Öyle ki Raskol’un Baltası’nın Banu Özyürek, Ebru Ojen, İsmail Pelit ve Orçun Ünal gibi birçok genç yazarı Türk edebiyatına kazandıran özel bir yayınevi/oluşum olduğunu söyleyebilirim. Dolayısıyla bu tür oluşumlara da ayrıca parantez açmak gerektiği kanısındayım.
2000’li yıllar, şiirde olduğu gibi kısa hikâyede de birçok yenilik ve atılımı beraberinde getirdi. Hem içerik hem de biçimsel olarak yeni arayışlara giren yazarlar, eğildikleri konularla da kendilerine özel bir alan açmayı başardılar. Bu noktada Şule Gürbüz, Sema Kaygusuz, Birgül Oğuz, Yalçın Tosun, Murat Özyaşar, Murat Çelik, Eyüp Tosun ve Mustafa Çiftci’nin hikâyeleriyle hâlihazırda kendilerine sağlam bir yer edindiğini ve ayrıksı bir yerde durduklarını söyleyebilirim.
–En İyi Hikâyesi Hangisidir?
Şule Gürbüz’ün Coşkuyla Ölmek’i; Sema Kaygusuz’un Sandık Lekesi; Murat Özyaşar’ın Sarı Kahkaha’sı ve Yalçın Tosun’un Anne, Baba ve Diğer Ölümcül Şeyler’i benim için yazarların en iyi hikâye kitapları ve 2000’lere damga vuran eserler.
*
–En Kuvvetli Romancı Kimdir?
Yine şiirde olduğu gibi roman konusunda da Orhan Pamuk, Ayfer Tunç ve Latife Tekin gibi birçok önemli yazarın eser vermeye devam ettiği bir edebî ortamdan/dünyadan söz ediyoruz. Bu açıdan oldukça şanslı hissettiğimi, zira söz konusu yazarların yeni kitaplarıyla beni hâlâ en az ilk günkü kadar heyecanlandırmayı başardıklarını söyleyebilirim. Orhan Pamuk’un Veba Geceleri, Ayfer Tunç’un Osman’ı, Latife Tekin’in Sürüklenme ve Manves City’si eğer bizde bu kitapları bir ân önce alıp okuma heyecanı uyandırıyorsa, bu bana kalırsa söz konusu yazarların ne denli “kuvvetli” isimler/yazarlar/anlatıcılar olduğunun da bir başka göstergesidir.
Bununla birlikte 2000’li yıllarda roman denilince aklıma gelen, beni heyecanlandıran, bir okur olarak bana bambaşka bir dünya vadeden ilk isimlerin ise Ebru Ojen, Hüseyin Kıran, Ayhan Geçgin, Faruk Duman, Alper Canıgüz, Türker Armaner, Kerem Eksen, Cem Kalender ve Murat Uyurkulak olduğunu söyleyebilirim.
–En İyi Romanı Hangisidir?
Ebru Ojen’in son kitabı Lojman’ı; Hüseyin Kıran’ın Resul’ü, Faruk Duman’ın Sus Barbatus!’u; Ayhan Geçgin’in Uzun Yürüyüş’ü; Cem Kalender’in Kayıp Gergedanlar’ı ve Murat Uyurkulak’ın Tol’u benim için 2000’li yılların iz bırakan romanlarıdır.
