Sanat Kritik’te yayımladığımız Naci Sadullah’ın 1936 yılında Son Posta gazetesinde yaptığı “en iyiler” anketinin sorularını, son 20 yıldaki edebiyat ortamımız hakkında fikir sahibi olmak için günümüzün edip ve muharrirlerine sorduk. Ankete katılan herkese çok teşekkür ederiz.
Figen Şakacı, İbrahim Yıldırım , Asuman Susam, Eyüp Tosun, Meltem Gürle, Niyazi Zorlu, Sevin Okyay , Kaya Tanış, Cihan Aktaş , Cihat Duman, Çimen Günay-Erkol, Murat Çelik, Zekiye Antakyalıoğlu, Ali Özgür Özkarcı, Ali Budak , Pınar Doğu, Emek Erez, Hilmi Tezgör, Pelin Aslan, Halim Kara, Duygu Kankaytsın, Burcu Şahin ve Veysel Öztürk‘ün ardından Aslan Erdem’in cevapları burada.
2000’ler Anketi
‘En’lerle dolu bir anketi düşünmek zor iş aslında bu yüzden anketi zaman zaman arkadaşlarımla ya da öğrencilerimle yaptığımız küçük listeleme oyunları gibi algılamak istiyorum. Böyle olunca yük görece hafifliyor. Listeleri herkes sever.
Anket üzerine düşünürken zaman ve etki meselesi de ister istemez su yüzüne çıkıyor. Önce sadece 2000’li yıllarda yazmaya başlamış isimleri düşündüm fakat içim rahat etmedi, çünkü masaya çok daha önce oturan ama hâlâ dünyaya o masadan bakanlar var. Bu yüzden basım tarihi üzerinden düşünerek listelemeye çalıştım.
2000’li yıllarda:
-En Kuvvetli Şair Kimdir?
Tarkovsky, Nostalgia’da, bence çağımızın da büyük açmazlarından birini, ‘zamanımızın gerçek kötülüğü’ ifadesiyle şöyle imliyor: “Fazla büyük usta kalmadı. Zamanımızın gerçek kötülüğü budur. Kalbin yolları gölgelerle kaplanmış.” Hemen ardından çağrısı duyuluyor: “Yararsız görünen seslere kulak vermeliyiz. Okul duvarları, asfalt ve refah reklamlarının; uzun kanalizasyon boruları ile dolu beyinlere… Böcek vızıltıları girmeli.” Ben Cevat Çapan’ın bu ustalardan biri olduğunu düşünüyorum. “O da benzer bir çağrıda, vaatte bulunuyor “İlkyaz Düşü” şiirinde: “ve herkes unutmaya başlamışken / biz canlandırmaya çalışacağız renklerini o eski bahçelerin.” Bu sebeple Cevat Çapan, benim için 2000’li yılların en iyi şairlerinden biri.
-En İyi Şiiri Hangisidir?
–
-En Büyük Hikâyeci Kimdir?
Son birkaç yılda Şule Gürbüz’den ve Behçet Çelik’ten çok iyi hikâyeler okudum.
-En İyi Hikâyesi Hangisidir?
–
-En Kuvvetli Romancı Kimdir?
Zihnimin soru karşısında en net olduğu tür roman. Ayhan Geçgin, roman türünün 2000’li yıllardaki en iyilerinden biri. Ayhan Geçgin ile birlikte Sema Kaygusuz’u, Fatma Akerson’u ve Barış Bıçakçı’yı da anmalıyım. 2000’li yıllarda bu isimlerden şahane metinler okuduk.
-En İyi Romanı Hangisidir?
Son Adım, meseleyi alımlayışı, kurgusu ve yapısal özellikleriyle 2000’li yılların en iyi romanlarının başında geliyor. Halid Ziya’yı anıştırarak söylersem: “kasırganın içinden kurtulabilip de birer kaya parçası sıkletiyle yamaçlarda tutunabilen” metinlerden biri olacak. Şu alıntıyı tekrar etmekte bir sakınca yok: “…insanı içler acısı bir şeye, bir paçavraya, acı çeken, acıdan başka bir şey bilmeyen bir şeye, küçültülmüş bir şeye, bir zavallıya, bir hiçe çevirmek istiyorsunuz. Ama ne yaparsanız yapın insanı bir hiçe indirgeyemezsiniz. Gerçeği mi istiyorsunuz, işte gerçek: İnsanın içinde ölümsüz bir şey vardır. İnsanın içinde yok edilemez bir şey vardır…”
Aslan Erdem, Sabancı Üniversitesi’nde öğretim görevlisidir.