Sanat Kritik makaleleri

Podcast

Funda Dörtkaş Anlatıyor: Suat Derviş Edebiyatında Şehir ve Mekân

17 Ağustos 2022 Sanat Kritik Funda Dörtkaş Anlatıyor: Suat Derviş Edebiyatında Şehir ve Mekân için yorumlar kapalı

Funda Dörtkaş, Suat Derviş’in eserlerinde şehir ve mekânları nasıl alımladığı üzerinde duruyor. Örneğin Fosforlu Cevriye romanındaki, Galata’nın, Çeşme Meydanı’nın, Beyoğlu’nun yan sokaklarının, Tophane’nin, Taşkışla’nın, Gümüşsuyu’nun, Kurtuluş’un, Mecidiyeköyü’nün “biricik” Fosforlu’sunu anlatıyor. Suat Derviş’in vefatına kadar yazdığı öykülerde, romanlarda, yaptığı röportajlarda kendine ait bir edebî anlayışın, anlatı biçimi ve içerik özgünlüğünün olduğunu söylüyor. Derviş’in romanlarında mekânın işlevini, şehirle arasında kurduğu bağı ve mesafeyi yeniden biçimlendirme şekli olarak yorumluyor. […]

Podcast

Ege Öztokat Anlatıyor: “Neriman Hikmet’i Neden Tanımıyoruz?”

16 Ağustos 2022 Sanat Kritik Ege Öztokat Anlatıyor: “Neriman Hikmet’i Neden Tanımıyoruz?” için yorumlar kapalı

Ege Öztokat, Suat Derviş’in Devrimci Kadınlar Birliği’ni birlikte kurduğu yol arkadaşı Neriman Hikmet ile olan ilişkisine değiniyor. Öztokat, Hikmet’in yolunun geçtiği kurumların arşivinden topladığı bilgiler ışığında dinleyicilerine yazar hakkında bir biyografi sunuyor. Neriman Hikmet’in Cumhuriyet döneminin önde gelen bir gazetecisi olduğunu, özellikle röportajlarının başarılarının çok konuşulduğunu söylerek şair ve solcu yanını aktarırken şu soruyu soruyor: “Ancak bunların ötesinde o aslında kimdir?”. Bu noktanın üzerine pek durulmadığını, yaşadığı dönemde işlerinden ziyade şahsiyetiyle daha çok tasvir edildiğini söyleyen Öztokat, Hikmet’in edebî ve meslekî yolculuğunu bizlere anlatıyor. […]

Podcast

Neslihan Cangöz Anlatıyor: “Kent Yoksulları”

15 Ağustos 2022 Sanat Kritik Neslihan Cangöz Anlatıyor: “Kent Yoksulları” için yorumlar kapalı

Neslihan Cangöz, Suat Derviş’in Çöken İstanbul adı altında bir araya getirilen röportaj serisi üzerinde duruyor. Suat Derviş, bu kitapta kent yoksullarına mercek tutar. Onların nasıl koşullar altında yaşayıp çalıştığını gösterir. 1930’lu yıllarda Cumhuriyet ve Tan gazetelerinde yapılan röportajlarda Derviş, kumaşçılarla, lokanta sahipleriyle, kasapla, bakkalla, veremlilerle, yoksul hanlarda, bekar odalarında yaşayanlarla, iş kazalarına uğrayanlarla, yan kesicilerle, terzilerle, sirkecilerle konuşur. Cangöz bu konuşmalardan yola çıkarak, Derviş’in ruh ikizinin günümüzde Latife Tekin ve Pınar Öğünç olabileceğini söylüyor. […]

Podcast

Senem Timuroğlu Anlatıyor: “İnsan Beğenmediğini Sevebilir mi?”

14 Ağustos 2022 Sanat Kritik Senem Timuroğlu Anlatıyor: “İnsan Beğenmediğini Sevebilir mi?” için yorumlar kapalı

Senem Timuroğlu, Suat Derviş’in 1928 yılında yayımlanan Gönül Gibi romanından hareketle Suat Derviş’te duygularla düşüncelerin çarpışması üzerinde duruyor. “Gönül Gibi bir kadının aşk yolculuğuna tanıklık ederken insanın tanımını duygular ekseninde yeniden masaya yatıran bir roman.” Kitabın ana kahramanı Süheyla’nın eşi İrfan’ı kaybetmesiyle başlayan süreçte kendini tanıma mücadelesini, ardından Mithat ile yaşadığı aşk ile duygularını anlamlandırması konu alan Gönül Gibi, “mükemmel insanın sadece akıldan, beyinden ibaret olmadığını, duyguların da en az düşünceler kadar önemli olduğunu vurgular. […]

Podcast

Serpil Çakır Anlatıyor: “Belgesel Tadında Sokak Röportajları”

13 Ağustos 2022 Sanat Kritik Serpil Çakır Anlatıyor: “Belgesel Tadında Sokak Röportajları” için yorumlar kapalı

Serpil Çakır, Suat Derviş’in gazetecilik serüveninden ve uzun yıllar boyu sürdürdüğü sokak röportajlarından bahsediyor. Atölye emekçilerinden seks işçilerine, kimsesiz çocuklardan göçmenlere kadar 1930 ve 40’lı yıllar boyunca birçok kişiyle röportaj yapan Suat Derviş, yaşadığı devrin sesini duyuran yazarlardan birisi olmasıyla da dikkat çekiyor. “Onun yaşam uğraşları ve kitaplarını, Türkiye ve dünyadaki siyasal ortamla beraber düşünmek gerekir,” diyen Çakır, Derviş’in “özellikle demokrasinin kesintiye uğradığı dönemlerde bu durumdan payına düşeni aldığını” ifade ediyor. Uzun yıllar sürdürdüğü gazetecilik faaliyetleri boyunca Derviş, kadın sorunlarından dış siyaset haberlerine, konferans ve kongre haberlerinden ülke gündemine kadar birçok farklı konuyla ilgilenmesiyle de devri için özel bir profil çiziyor. […]

Podcast

Ufuk Adak Anlatıyor: “Suad Derviş’in Mahpusları”

12 Ağustos 2022 Sanat Kritik Ufuk Adak Anlatıyor: “Suad Derviş’in Mahpusları” için yorumlar kapalı

Ufuk Adak, Suat Derviş’in 1940’lı yıllarda tefrika olarak yayımlanan Fosforlu Cevriye romanında İstanbul’un tekinsiz arka sokaklarını başarılı bir şekilde betimlerken “karakol ve cezaevini dışarıdaki hayatın bir tür mikrokozmozu” olarak gördüğüne dikkat çekiyor. […]

Podcast

Deniz Yüce Başarır Anlatıyor: “Çağının Ötesinde Bir Kadın”

11 Ağustos 2022 Sanat Kritik Deniz Yüce Başarır Anlatıyor: “Çağının Ötesinde Bir Kadın” için yorumlar kapalı

Deniz Yüce Başarır, Suat Derviş’in Son Telgraf gazetesinde yayımlanan Yeniden Yaşayabilseydik romanından hareketle yazarın biyografisi ile kitapta ele aldığı karakterler arasındaki paralellikler üzerinde duruyor. Yaşadığı devrin popüler figürlerinden biri olan Suat Derviş, çalkantılı yaşantısı boyunca birçok badireler atlatmış, özellikle de eşi Reşat Fuat Baraner’in tutuklanmasının ardından yurt dışına giderek çalışmalarına Almanya’da devam etmiştir. Deniz Yüce Başarır, Suat Derviş’in Yeniden Yaşayabilseydik romanını tam da hayatında bu denli büyük değişiklikler söz konusuyken kaleme aldığını belirtiyor, bu sancılı sürecin de romana sirayet ettiğine dikkat çekiyor. […]

Podcast

Esra Dicle Anlatıyor: “Aksaray’dan Bir Perihan’da Teatrallik”

10 Ağustos 2022 Sanat Kritik Esra Dicle Anlatıyor: “Aksaray’dan Bir Perihan’da Teatrallik” için yorumlar kapalı

Esra Dicle, Suat Derviş’in Aksaray’dan Bir Perihan isimli kitabında “teatralliğin roman söyleminin kurulumunda önemli bir araç olduğunu” belirtiyor, “teatralliğin metnin anlam üretiminde ne derece etkili olduğu” üzerinde duruyor. Esra Dicle; ailesi Aksaray’da yaşayan, kendisi de gençlik yıllarını Aksaray’da geçiren Perihan ve ailesinin hep dışarıdan bir göz tarafından izlendikleri bilinciyle hareket ettiklerini belirtiyor ve bu durumun da kendisini “teatrallik” kavramına götürdüğünü ifade ediyor. […]