Podcast

Esin Hamamcı Anlatıyor: “Çöken Boğaziçi’nden Manzaralar”

Esin Hamamcı, Suat Derviş’in Son Posta gazetesinde 28 Nisan-31 Mayıs 1936 tarihleri arasında “Çöken Boğaziçi” üst başlığıyla yayımladığı röportaj serisini mercek altına alıyor. Derviş, Arnavutköy, Bebek, Rumelihisarı, Emirgan, Tarabya, ve Anadolu yakasında Beylerbeyi, Çengelköy, Kuzguncuk, Vaniköy, Kandilli, Kanlıca gibi sahil semtlerini dolaşarak Boğaz sakinlerine “Boğaziçi Niçin Çöküyor?” sorusunu sorar. Çünkü buralar artık eski şaşasını kaybetmiştir. Aldığı cevaplar arasında ise ulaşımın pahalılığı, eski evlerin kullanımının yeni hayat şartlarına uygun olmaması, ısıtması, suyu ve elektriğinin eksik olması sıklıkla yer almıştır. Derviş, şehrin en önemli bölgesinin değişimine tanıklık etmiş, buraların dönüşümüne yaptığı konuşmalarla ışık tutmuştur. […]

Yazılar

İnsan Denen Ütopya: İklim Krizi, Distopyalar ve Hakikatin Dönüşümü

Tuğba Sivri Çınar, Meryem Gültabak’ın Bütün İyiler Öldü isimli distopik romanı ile Göksel Aymaz’ın Militan İyimserlik’ini “iklim krizi” çerçevesinde birlikte değerlendiriyor; meseleye roman ile kuram, gerçeklerle kurgu arasında yeni bir bakış getirmenin yollarını arıyor. […]

Podcast

Ebru Aykut Anlatıyor: “Oyunbozanlara Methiye”

Ebru Aykut bu bölümde, Suat Derviş’in 1920’lerin sonlarından itibaren açıkça sahiplendiği feminist perspektife vurgu yapıyor. “Kadın erkekle bir olabilir mi?”, “Kadının yeri ev midir, iş hayatı mıdır?” gibi sorular etrafında gazetelerin mütemadiyen anketler düzenlediği, “Kadınlar erkekleşiyor mu?” endişesinin gündemden düşmediği 1930’lu yıllarda, Suat Derviş’in bu suallere verdiği ters köşe cevapların yanı sıra, hem gadrine uğradığı erkek meslektaşlarını hem de eril tahakküm ve zihniyeti büyük bir özgüvenle nasıl topa tuttuğunu ele alan Aykut, Derviş’i “öfkesini, dilini evcilleştirmemiş” bir feminist, Sara Ahmed’den ilhamla “oyunbozan” bir feminist olarak tanımlıyor. […]

Söyleşi

Ardan Özmenoğlu: “Bodrumania sergimde ürettiğim eserler birbirleriyle hem metodik hem de eğlenceli bir görsel ritimle ilişkilidir.”

Abdullah Ezik, Ardan Özmenoğlu ile Bodrum’un kendisi için nasıl bir imgesi/anlamı olduğu, işlerine nasıl yansıdığı ve “Bodrumania” sergisi üzerine konuştu. […]

Ben Yazar Suat Derviş'im

Ben Yazar Suat Derviş’im

İthaki Yayınları’nın desteğiyle Sanat Kritik’in ev sahipliğinde gerçekleşen “Ben Yazar Suat Derviş’im” sergisi, 1-30 Eylül tarihleri arasında ziyarete açılıyor. […]

Podcast

Sevdagül Kasap Anlatıyor: “Hiç’ten Atlamak”

Bu bölümde Sevdagül Kasap, Suat Derviş’in 1935 yılında Cumhuriyet gazetesinde tefrika edilen ve ilk kez 1939’da kitaplaşan Hiç romanı üzerinde duruyor. Yazarın kendisinden izler taşıyan, kadın karakter merkezli eserlerinin pek çok katmanlı bir yapıdan oluştuğunu söylüyor. Kadınların sevmediği erkekler Derviş’in romanlarında ikinci plandadır, yer kaplamazlar, birer “sabun köpüğü”dürler. Fakat Hiç romanında sevilmeyenler kadar sevilenler de sabun köpüğüdür. Romanın ana konusu “hiçlik” ise, artık bir karakter olarak karşımıza çıkmaktadır. Kasap, Suat Derviş’in eserlerinde intihar eden kadınların, güçlü bir ifade etme biçimi olarak işlendiğini aktarır. Hiç romanında olduğu gibi içine sürüklendiği konumu reddeden bir kadın ifadesi vardır. […]

Söyleşi

Özge Korkmaz: “İster büyükşehirde olsun ister taşrada, pratikler farklı olsa da bir kadının tek başına ayakta kalmasının tek yolunun kadın dayanışması olduğunu düşünüyorum.”

Esin Hamamcı, Kadıköy Boa Sahne’de oynanan “Mutlu Değilim Ama Kahrımdan da Ölmüyorum” oyununun yazar ve oyuncusu Özge Korkmaz ile konuştu. […]

Podcast

Tevfika İkiz Anlatıyor: “İki Kadın İki Aşk”

Tevfika İkiz, Suat Derviş’in İki Kadın, İki Aşk romanı üzerinde duruyor, onun “bugün için dahi güncel olan bir kadınlık durumu”nu anlattığını ifade ediyor. Almanya’da Berlin Konservatuarı’ndaki piyano eğitimini tamamladıktan sonra Türkiye’ye dönen Macide, ailesinin uygun gördüğü bir damat adayı olan Rauf ile evlenir, kızı Perihan’ı dünyaya getirir. Rauf’un okuldan arkadaşı Cemil ile tanıştıktan sonra ona âşık olan Macide’nin hayatı o günden sonra tamamen değişir. Bir yanda babası, kocası ve kızı, diğer yanda ise âşık olduğu Cemil arasında kalan Macide, oldukça büyük sıkıntılarla dolu zor bir süreç geçirir. Tevfika İkiz, Macide’nin bu süreçte bir kadın olarak arzularıyla sorumlulukları arasında nasıl bocaladığına dikkat çekerken onun aynı zamanda bir anne olarak Perihan’a dair endişelerini de dile getiriyor. İkiz, Suat Derviş’in İki Kadın, İki Aşk isimli romanında yine oldukça çarpıcı bir aşk anlatısına imza attığını belirtirken saplantı, arzu ve ihtirasla dolu ilişkilerin kitaba nasıl bir derinlik kattığını da farklı noktalardan değerlendiriyor. […]

Podcast

Yasemin Çongar Anlatıyor: Değirmenden Geçmiş Bir Yazar Suat Derviş

Yasemin Çongar, Türkçenin önde gelen yazarlarından birisi olan Suat Derviş’in yaşamı boyunca birçok kimse tarafından örselenip kırıldığını, hakkının teslim edilmediğini belirtiyor. 1940’larda üçüncü eşi Reşat Fuat Baraner ile evlendikten sonra gazetelerde hakkında birçok olumsuz haber çıkan Derviş, gerek tutukluluk günlerinde gerekse kocasını ziyaret ettiği hapishane görüşlerinde birçok farklı sıkıntıyla yüzleşmek durumunda kalmıştır. Bir yandan kendi geçimini sağlamak, diğer yandan hapishanedeki eşine bakmak için durup dinmeden çalışmak, üretmek, yazmak zorunda kalan Suat Derviş, bu süreçte birçok haksız suçlama ile de mücadele etmiştir. Konuşmasında Suat Derviş’in sıkıntılarla dolu yaşam hikâyesine odaklanan Yasemin Çongar, onun bitip tükenmek bilmeyen mücadele azmine ve geçim mücadelesine değiniyor. […]

Podcast

Emine Hızır Anlatıyor: Beni mi?’de Mutsuz Evlilikler

Emine Hızır, Suat Derviş’in Beni mi? başlıklı hikâye kitabınındaki “mutsuz evlilikleri” değerlendiriyor, bütün bir kitabın bu örgü üzerine inşa edildiğini belirtiyor. Odağına öncelikle kitap ile aynı isimli hikâyeyi alan Emine Hızır, Derviş’in kadın karakterlerinin ne tür evliliklerle yüzleşmek zorunda kaldıklarını ve tüm yaşamlarını bu yüzleşme üzerinden sorguladıklarını belirtiyor. Sözgelimi Beni mi?’de “sevdiği adam Adnan Bey ile değil, Bedri ile evlenen Nermin,” tıpkı kitaptaki diğer birlikteliklerde olduğu gibi sonu baştan belli, mutsuz bir evlilik sürecine adım atar. Emine Hızır, Suat Derviş’in bu kitabında belirli bir sürerlilik içerisinde “mutsuz evlilik” yinelediğini, konuya kadınların perspektifinden yaklaşmaya özellikle dikkat ettiğini ifade ediyor. […]