Sanat Kritik’te yayımladığımız Naci Sadullah’ın 1936 yılında Son Posta gazetesinde yaptığı “en iyiler” anketinin sorularını, son 20 yıldaki edebiyat ortamımız hakkında fikir sahibi olmak için günümüzün edip ve muharrirlerine sorduk. Ankete katılan herkese çok teşekkür ederiz.
Figen Şakacı, İbrahim Yıldırım , Asuman Susam, Eyüp Tosun, Meltem Gürle, Niyazi Zorlu, Sevin Okyay , Kaya Tanış, Cihan Aktaş , Cihat Duman, Çimen Günay-Erkol ve Murat Çelik’in ardından Zekiye Antakyalıoğlu’nun cevapları burada.
2000’li yıllarda:
- En Kuvvetli Şair Kimdir?
Maalesef şiirin milenyumunda olduğumuzu düşünmüyorum. Şiir Türk Edebiyatının en güçlü alanıdır ama içinde yaşadığımız çağ şiirden ve şiirsellikten çok uzak. Bu yüzden bu çağın “en kuvvetli şairi” diye bir şey olamayacağını düşünüyorum. Şiir yazılmalı, şairler hep olmalı. Ama sanki artık herkes şair, dolayısıyla hiç şair yok. Her yer şiir dolu, dolayısıyla hiç şiir yok.
- En İyi Şiiri Hangisidir?
- En Büyük Hikâyeci Kimdir?
Hikâyeciyi sorarken “en kuvvetli”yi değil “en büyüğü” sormanız enteresan. Şiir ve roman için “kuvvetli” sıfatını tercih etmişsiniz. Oysa dünya edebiyatında “büyük şairler” ve “büyük romancılar” da vardır. “Büyük” batı kültüründeki “sublime” kavramına denk geliyorsa bizim edebiyatımızın sadece kendi içinde, kendi halkı için “büyük” yazarları olduğunu ve bu yazarların “evrensel” kıstaslarda aynı şekilde “büyük” sayılmadığını belirtmek isterim. “Sublime” Türk edebiyatının üzerinde hiç düşünmediği, seküler anlamda felsefesinin yapılmadığı, yerleşik, kabul edilmiş kıstaslarının olmadığı bir kavram. Bu kavramı hiç irdelememiş bir yazın zaten “sublime” üretemez. “Büyük/yüce/sublime” görece olmayandır. Bizim tüm büyük hikâyecilerimiz “bize göre” büyüktür.
Hikâyecilik geleneği Türk edebiyatında 2000’li yıllarda batı modernizminin etkilerini göstermektedir. Bunu söyleyebilirim. Ama “büyük hikâyeci” deyince aklıma gelen bir isim yok. Buraya bir isim yazmak fazla iddialı ve yanlı olur. Yazacağım hiçbir isim, yazmayı tercih etmediğim hiçbir isimden çok daha “büyük” olmayacak.
- En İyi Hikâyesi Hangisidir?
- En Kuvvetli Romancı Kimdir?
Tek bir isim yazamam. Roman türünde kötü bir yerde olmadığımızı düşünüyorum. Ama roman türünde de batı modernizminin 20. yüzyılın ilk yarısında en iyi örneklerini verdiği modernist roman türüne yakın bir tavır içinde olduğu görüşündeyim. Behçet Çelik, Hüseyin Kıran ve Ayhan Geçgin gibi yazarları bu sınıfa koyuyorum. Çok yazarımız var, çok kıymetli romancılarımız var. Ama “en kuvvetlisi kimdir?” “Kuvvet fikrini neyle ölçüyoruz?” soruları işin içine girince tek bir isme indirgeyemiyorum.
- En İyi Romanı Hangisidir?
